MAASSLUIS- De Stichting Konijnenbelangen uit het Overijsselse Lutten heeft raadsleden in Maassluis aangeschreven om te pleiten tegen het gebruik van ‘Kattenverjagers’. De hightech apparaatjes met ultrasoon geluid worden door particulieren ingezet om ongewenste katten, honden, konijnen steenmarters of vossen uit tuinen te houden.
Het geluid zou voor mensen niet hoorbaar zijn, maar dit laatste is omstreden. Op het meldpunt voor hoge tonen komen ook klachten binnen van mensen die last hebben van oorsuizingen, oorpijn en hoofdpijn als gevolg van de hoge pieptonen van de kattenverjager van de buren.
De kattenverjagers hebben een bereik van 12 tot 20 meter. De gevolgen van ultrasone pieptonen voor huisdieren die er niet voor weg kunnen lopen, kunnen groot zijn. Met name konijnen die opgesloten zitten in een hok, of vrij lopen in een omheinde tuin, kunnen grote schade ondervinden. Konijnen hebben een bijzonder goed gehoor. Doordat ze hun oorschelpen onafhankelijk van elkaar kunnen bewegen en draaien zijn ze in staat de zachtste geluiden uit verschillende richtingen tegelijk te horen. Door de trechtervorm van de oren worden geluidsgolven goed opgevangen. Het gehoor van konijnen reikt makkelijk tot 49 Khz. De ‘verjagers’ zenden een geluid uit met een gemiddelde frequentie van 17 tot 32 Khz, ruim binnen het gehoorbereik van konijnen. Als konijnen continu aan dit hoge geluid worden blootgesteld staat dit gelijk aan dierenmishandeling.
De landelijke politiek ziet niets in een verbod op deze apparaten.
Het meldpunt hoge tonen kunt u bereiken op telefoon 06 49 13 77 77. Wij hebben ook brief gestuurd naar de eerste kamer in België. Zij pikken ons bericht serieuzer op dan in Nederland, die zelfs onze rapporten heeft gewijzigd.
Hierbij de vragen vanuit België:
Onderzoek naar ultrasone geluiden in de publieke ruimten.
Japans onderzoek (“Investigation on high-frequency noise in public space”) dat is voorgesteld op het “11th International Congress on Noise as a Public Health Problem” waarschuwt voor systemen van ultrasone geluiden die knaagdier afstotend zijn, het zogenaamde “Mosquito sound”.
Meer en meer worden deze apparaten ingezet op publieke plaatsen, bijvoorbeeld bij restaurants en supermarkten. Deze ultrasone geluiden zouden niet onschadelijk zijn voor de burgers. Zeker kinderen en jonge werkkrachten zouden extra gevoelig zijn voor dit soort van geluiden. Uit metingen bleek dat het maximum van 120 dB in de onmiddellijke omgeving werd vastgesteld en nog 90 db op een afstand van 15 meter.
De daaropvolgende vragenlijst toonde aan dat iedereen die was blootgesteld aan de ultrasone geluiden deze konden horen en 50% hierbij een “onaangenaam” gevoel ervoer. Hierbij is dus waakzaamheid voor de volksgezondheid geboden.
1. Zijn er indicaties dat deze systemen ook in ons land worden verkocht?
2. Zo ja, bestaat er een inventaris van hoeveel van dergelijke systemen worden gebuikt?
3. Bestaat er in België onderzoek naar de gehoorschade die deze systemen bij mensen kan veroorzaken?
Antwoord op de parlementaire vraag nr. K179 van 24/03/2015 van de heer Geerts
Het Geachte Lid vindt hieronder het antwoord op zijn vragen.
1. Ja, er worden inderdaad ultrasone dierenverdrijvers verkocht in België. Ze zijn vrij verkrijgbaar op de consumentenmarkt, bijvoorbeeld in doe-het-zelfzaken of op het internet. Ze kunnen zowel door burgers, restauranthouders als landbouwers worden gebruikt.
2. Er bestaat geen inventaris van alle toestellen die zijn verkocht en in gebruik zijn, dit is ook niet mogelijk omdat het om vrij verkrijgbare consumentenproducten gaat.
Mijn administratie heeft vorig jaar wel verkoopscijfers opgevraagd bij een marktonderzoeksbureau. Daaruit blijkt dat er in België ongeveer 9000 ultrasone dierenverdrijvers werden verkocht in de periode januari 2013 tot en met juli 2014 (via doe-het-zelfzaken en supermarkten). Online verkoop is niet in dit cijfer inbegrepen, dus kunnen we veronderstellen dat het totale verkoopscijfer hoger is dan het cijfer van het marktonderzoeksbureau.
3. Het is niet de gehoorschade die zorgen baart bij dit soort toestellen, maar de hinder die ze kunnen veroorzaken. Blootstelling aan voldoende “luid” hoogfrequent of ultrasoon geluid kan immers klachten veroorzaken zoals hoofdpijn, oorsuizen, duizeligheid en misselijkheid, die kunnen optreden na enkele minuten. Mijn administratie heeft de geluidsdruk van enkele ultrasone dierenverdrijvers laten meten (door Vinçotte, 2011). Deze studie toont aan dat sommige van deze toestellen de aanbevolen grenswaarde hiervoor (nl. 70 dB) overschrijden op een afstand tot 4 meter. Hinder is dus mogelijk, maar uit de resultaten verwachten we geen risico op gehoorschade. Geen enkele van de gemeten toestellen bereikt echter zulke grote geluidsdrukken als gemeten in de Japanse studie die u vermeldt, zelfs niet op een afstand van één meter.
Om meer te weten te komen over de mogelijke hinder, heeft mijn administratie een studie met vrijwilligers laten uitvoeren (door KU Leuven, 2014). Daaruit kunnen we besluiten dat het signaal dat het gebruikte toestel uitzendt, hoorbaarder is dan verwacht, zelfs bij frequenties boven de gekende hoorbaarheidsgrens van 20 kHz, en niet enkel bij jongeren maar ook bij mensen van middelbare leeftijd.
Het is dus belangrijk dat klachten over de hinder veroorzaakt door ultrasone dierenverdrijvers met de nodige aandacht worden behandeld. Mijn administratie zal deze resultaten meedelen aan de gemeentebesturen. Zo kunnen zij hiermee rekening houden in geval van klachten bij burenhinder, en indien nodig de installatie en het gebruik ervan reglementeren.
Stop