ROTTERDAM- De reeks fabriekssluitingen in Rotterdam lijkt nog lang niet ten einde, nu binnen 24 uur opnieuw twee grote bedrijven hebben aangekondigd hun activiteiten te staken. Na eerdere sluitingen bij Gunvor en Westlake volgen nu ook Tronox en LyondellBasell. Dit betekent niet alleen het verlies van honderden banen, maar versterkt ook de al groeiende economische onzekerheid. Ondanks de aanhoudende problemen wordt het ingezette klimaatbeleid nog steeds als oplossing gepresenteerd, terwijl het juist één van de belangrijkste oorzaken is van de huidige crisis.
Wethouder Robert Simons (Leefbaar Rotterdam) en VVD-gedeputeerde Arne Weverling (Transitie Haven en Industrie, provincie Zuid-Holland) sloegen eerder alarm in een brandbrief aan het Rijk en doen dat nu opnieuw. Volgens hen moeten er snel maatregelen komen om verdere neergang te voorkomen. Weverling: ‘Deze berichten bevestigen wat we al langer horen. Allereerst is dit een drama voor de medewerkers en de bedrijven zelf. Daarnaast zet dit de internationale positie van onze haven en industrie onder druk. We moeten voorkomen dat we te afhankelijk worden van andere landen voor essentiële producten zoals medicijnen en energie. Als investeringen stilvallen, veroudert de industrie en blijft Nederland langer vervuild. Ik geloof dat we dit nog kunnen keren als overheden en bedrijven samen optrekken.’
De gevolgen van het huidige beleid worden steeds zichtbaarder. Stagnerende investeringen bedreigen de economische vooruitgang en belemmeren innovatie, energievoorziening en technologische ontwikkelingen en volgens Simons en Weverling heeft dit directe consequenties voor projecten zoals zogenaamde schonere productieprocessen, offshore wind en waterstofinitiatieven. Tegelijkertijd groeit de kritiek op het EU-beleid en hun klimaatagenda (wars van wetenschappelijke studies die tonen dat er geen klimaatcrisis is). De Amerikaanse regering-Trump waarschuwt dat vasthouden aan klimaatmaatregelen zonder de realiteit in acht te nemen, leidt tot wat vice-president JD Vance recent ‘economische zelfmoord’ noemde.
Simons waarschuwt voor een kettingreactie: ‘Het sluiten van fabrieken heeft een domino-effect op de hele industrie. Dit raakt niet alleen de directe werkgelegenheid, maar ook tal van andere sectoren die afhankelijk zijn van deze bedrijven. Bovendien komt onze strategische onafhankelijkheid verder in gevaar. Het kabinet en de Tweede Kamer moeten nu ingrijpen.’
In reactie op de zich voltrekkende economische zelfmoord halen Rotterdam en de Provincie het koort nog wat strakker aan en zetten in op snelle invoering van een transitiewet en een bijbehorende investeringsagenda. In hun brandbrief pleiten ze onder meer voor:
Stimuleren van vraag naar alternatieve energie.
Investeringen in CO2-opslag en transportinfrastructuur.
Oplossingen voor netcongestie met onorthodoxe maatregelen.
Een juridisch houdbaar plan om stikstofneerslag aanzienlijk te verminderen.
Enig lichtpuntje: er wordt ook gepleit voor een einde aan extra nationale heffingen, zoals de CO2- en plasticbelasting, die Nederland op achterstand zetten ten opzichte van buurlanden.
Volgens de bestuurders is snelle en doortastende actie nodig om verdere schade te voorkomen en de haven en industrie te behouden. De oproep van Rotterdam en Zuid-Holland leidde eerder tot een Commissiedebat Verduurzaming Industrie. Dit debat stond gepland voor 20 maart, maar wordt nu op korte termijn direct in de gemeenteraad behandeld. Donderdag zal de Tweede Kamer zich buigen over het voorstel om verduurzaming niet langer als strikte voorwaarde te stellen voor financiële steun aan industriebedrijven.
