VLAARDINGEN- Politie, het Openbaar Ministerie (OM) en burgemeesters (waaronder de Vlaardingse burgervader Bert Wijbenga) pleiten vandaag in de Tweede Kamer voor een strategisch offensief met deelname van partners buiten het veiligheidsdomein in de strijd tegen explosie vanuit de drugsmaffia. Het pleit komt nadat een beloning van 50.000 euro is uitgeloofd voor informatie die leidt tot de arrestatie van de opdrachtgevers achter een recente aanslag op het huis aan de Gretha Hofstralaan in Vlaardingen, waarbij beveiligingscamera’s twee daders vastlegden.
Het aantal incidenten met explosieven in Nederland blijft stijgen, met een toename van 343 in 2022 naar 1057 in 2023, en al 496 tot juni dit jaar. Ondanks bijna 500 aanhoudingen in de afgelopen 2,5 jaar, is het probleem nog niet bij de kern aangepakt.
De meeste incidenten betreffen aanslagen op woningen en bedrijven, vaak met Cobra’s als explosief, en vinden plaats in zowel grote steden als kleinere gemeenten. De politie ziet een duidelijke link met het criminele circuit, vooral drugsgerelateerd, en een trend van copycat-gedrag.
Jos van der Stap, programmamanager High Impact Crime, denkt dat jongeren vaak de explosieven plaatsen. ‘Jongeren die voor een habbekrats bereid zijn zware misdrijven te plegen en grote risico’s te nemen. Zowel voor zichzelf als voor de slachtoffers. De gemiddelde leeftijd is 23, wat laag is in vergelijk met andere delicten. Onder de verdachten zijn jongens van 13 of 14 jaar oud, wat zeer zorgelijk is. Veruit de meeste verdachten hebben al meerdere misdrijven op hun conto.’
Hoewel in bijna een kwart van de incidenten verdachten worden aangehouden, blijft het moeilijk om opdrachtgevers te identificeren. Van der Stap erkent dat er vaak meerdere schakels tussen uitvoerder en opdrachtgever zitten en dat slachtoffers niet altijd bereid zijn met de politie te spreken.
Om het probleem effectief aan te pakken, is een intensieve samenwerking nodig met alle partijen die invloed kunnen uitoefenen, inclusief internationale partners. Er wordt gewerkt aan het beperken van de toegang tot Categorie F4 vuurwerk en het voorbereiden van internationale regelgeving door de Europese Commissie.
Van der Stap wijst op de noodzaak om de grote pool van jongeren die bereid zijn aanslagen te plegen terug te dringen en de rol van sociale-mediabedrijven in het ronselen van potentiële daders. Hij pleit voor meer controles op deze platforms om misbruik tegen te gaan.
Het Strategisch Offensief Tegen Explosies, waarbij politie, OM, lokale overheden en externe partners samenwerken, wordt gezien als een belangrijke stap in het versterken van de aanpak tegen explosieven. ‘We kunnen alleen effectief zijn als we samen optrekken en alle inzet op elkaar afstemmen’, concludeert Van der Stap.
