VLAARDINGEN– Nog geen twee maanden na de officiële oplevering mijden chauffeurs in het beroepsgoederenvervoer massaal de Blankenburgverbinding tussen Vlaardingen en Rotterdam-Rozenburg vanwege de tolheffing. De tol van 8,70 euro per rit voor vrachtwagens blijkt een flinke belemmering te zijn voor veel bedrijven in sectoren waar de marges klein zijn en transportkosten direct invloed hebben op de winstgevendheid. Een woordvoerder op het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat laat weten dat de eerste cijfers over het verkeer (en interpretatie daarvan) half februari beschikbaar zijn, maar als de signalen vanuit het beroepsgoederenvervoer juist zijn, dan stevent het nieuwe stuk snelweg – dat met zijn twee tunnels een investering van 1,1 miljard euro heeft gekost – af op een regelrecht debacle.
De geluiden van de beroepschauffeurs zijn overal hetzelfde, vooral in sectoren zoals de transport en logistiek, de bouw, landbouw en veeteelt, en bij distributie- en leveringsbedrijven die verantwoordelijk zijn voor het vervoeren van producten naar winkels of rechtstreeks naar consumenten. Deze sectoren kiezen massaal voor de Beneluxtunnel in plaats van de Blankenburgverbinding, omdat de tolheffing voor vrachtwagens simpelweg te hoog is. Dit heeft voor bedrijven met frequente ritten aanzienlijke financiële gevolgen. Zo geeft een logistiek bedrijf aan dat bij tegen de honderd ritten per dag de kosten kunnen oplopen tot wel 900 euro per dag.
Ondanks de bezorgdheid van de sector blijft Rijkswaterstaat stil over het gedrag van de beroepschauffeurs. Eveneens is Transport en Logistiek Nederland, de belangrijkste ondernemersorganisatie binnen de sector, weinig spraakzaam over de kwestie. Bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is men eveneens terughoudend, terwijl de situatie nogal wat gevolgen kan hebben voor het succes van het project. Als de signalen van massale mijding inderdaad waar blijken te zijn, kan dit de effectiviteit van de Blankenburgverbinding ernstig ondermijnen. De oorspronkelijk beoogde voordelen, zoals het ontlasten van de Beneluxtunnel en het verbeteren van de bereikbaarheid van de Rotterdamse haven, zouden hierdoor niet worden bereikt. Dit zou kunnen leiden tot langere reistijden, hogere brandstofkosten en verkeersdrukte op alternatieve routes. In dat geval zou het ook kunnen leiden tot een heroverweging van het beleid rondom de tolheffing. Alternatieven zoals een lagere tol, kortingen voor veelgebruikers of zelfs gedeeltelijke overheidscompensatie zouden dan serieus in beeld kunnen komen.
Als de Blankenburgverbinding massaal wordt gemeden door vrachtverkeer, heeft dit bovendien financiële gevolgen voor de aflossing van de kosten van het project. De Blankenburgverbinding is voor een deel gefinancierd met opbrengsten uit tolheffingen, en als de verwachte inkomsten niet binnenkomen, kan dit de begroting van het project onder druk zetten. De tolheffing is immers een belangrijk element voor het terugverdienen van de hoge kosten, waarvan een deel is opgehoest door het Rijk en de regio. De totale kosten van de aanleg van de Blankenburgverbinding zijn geraamd op 1,1 miljard euro, waarvan 311 miljoen euro wordt gedekt door de tolopbrengsten. Daarnaast is een kwaliteitsprogramma opgezet om het milieu te beschermen, gericht op groen, water, recreatie en geluid. Hiervoor trekken het Rijk en de regio gezamenlijk 51 miljoen euro uit.
Het is dus duidelijk dat de toekomst van de Blankenburgverbinding afhankelijk is van hoe het tolbeleid zich ontwikkelt en hoe het beroepsgoederenvervoer de verbinding blijft benutten. Als het huidige patroon van mijden aanhoudt, zullen beleidsmakers snel keuzes moeten maken in het belang van de effectiviteit van het project.
