VLAARDINGEN- Vandaag hebben de Protestantse Gemeente Vlaardingen, de Gemeente Vlaardingen, Bibliotheek de Plataan en Stadsherstel Maassteden een intentieovereenkomst ondertekend. Hierin spreken zij af om het onderzoek op te starten naar herbestemming van de Vlaardingse Grote Kerk. Er zal onderzocht worden of het gebouw in de toekomst in eigendom kan komen bij Stadsherstel Maassteden om bibliotheek de Plataan in te huisvesten.
Eerder dit jaar heeft de Protestantse Gemeente Vlaardingen (PGV) moeten besluiten de Grote Kerk af te stoten. Aanleiding hiervoor was onder meer het teruglopende kerkbezoek en de hogere onderhoudskosten van de monumentale kerk. Met dit besluit zal de kerkelijke functie na vele eeuwen komen te vervallen. De betrokken partijen hebben de afgelopen maanden de mogelijkheden besproken om de bibliotheek te vestigen in het gebouw en op die manier een nieuwe invulling te vinden die past bij het belang van het gebouw voor Vlaardingen. Vanuit die eerste positieve gesprekken is het besluit genomen om in de tweede helft van 2022 de haalbaarheid van de herbestemming nader te onderzoeken en door te rekenen. Als uit deze onderzoeksfase een positief antwoord blijkt bij alle partijen, zal de contractvorming voor aankoop en de nadere planuitwerking in 2023 worden opgestart.
De start van het haalbaarheidsonderzoek is vandaag feestelijk gevierd met het tekenen van de intentieovereenkomst tussen de vier partijen. Nieuwe impulsGert-Jan Alberts, voorzitter van het College van Kerkrentmeesters: “Het besluit om de kerk te moeten verkopen, was voor ons en alle betrokkenen bij de kerk een pijnlijk besluit. We willen ons nadrukkelijk inspannen om een goede nieuwe eigenaar en nieuwe functie te vinden. We vinden het mede onze verantwoordelijkheid om de zorg voor dit gebouw aan een passende nieuwe eigenaar over te dragen, die de historie en rijke betekenis zal respecteren en een nieuwe impuls kan geven.”
Ronald de Heer, voorzitter van wijkkerkenraad van de Grote Kerk, benadrukt hierbij: “Dit betekent natuurlijk niet dat de activiteiten van de wijkgemeente in en voor de wijk ook zullen verdwijnen. Deze activiteiten zetten we voort vanuit ons gebouw de Dijk aan de Maassluissedijk. Dus door de week blijven wij in de wijk present.”
Met Stadsherstel Maassteden lijkt die passende toekomstige eigenaar gevonden. Haar missie is om cultureel erfgoed in de gemeenten Schiedam, Vlaardingen en Maassluis te behouden en te herbestemmen en daarmee op duurzame wijze bij te dragen aan versterking van het historisch karakter van deze steden. Ciska Bakker en Martijn Bok, de twee directieleden van Stadsherstel Maassteden: “We gaan als Stadsherstel graag onderzoeken of we het gebouw kunnen overnemen. Het aankopen en restaureren van het gebouw past perfect in onze missie en we hebben veel expertise in huis voor dit soort projecten. En het is fantastisch dat er ook al een mooie bestemming in het verschiet ligt met de huisvesting van de bibliotheek. Want een monumentaal gebouw behouden en onderhouden is belangrijk, maar het is nog belangrijker het gebouw blijvende betekenis te kunnen geven voor de mensen in de stad die hier zoveel herinneringen hebben liggen!”
Wouter van Heiningen, directeur van bibliotheek de Plataan, is zeer enthousiast over de kans om de
hoofdvestiging van de Vlaardingse bibliotheek mogelijk in de Grote Kerk te kunnen huisvesten: “We zijn er om inwoners te faciliteren in hun informatiebehoefte, maar ook om hen te helpen te kunnen participeren in onze maatschappij. Die maatschappij verandert in hoog tempo. Digitale ontwikkelingen, de invloed van social media en een veranderende samenleving maken dat mensen in toenemende mate behoefte hebben aan betrouwbare informatie, aan een plek om te ontwikkelen en te ontmoeten. Denk aan de bestrijding van laaggeletterdheid en eenzaamheid, de ontwikkeling van basisvaardigheden en het bevorderen van lezen en leesplezier van jong tot oud. De mogelijke huisvesting in de Grote Kerk zou perfect passen in onze ambitie om letterlijk een centrale plek in de stad in te nemen waar alle Vlaardingers welkom zijn!”
De Grote Kerk is meer dan een kerkgebouw; het heeft ook een belangrijke publieke functie in Vlaardingen. Jaarlijks vindt hier de uitreiking van de Geuzenpenning plaats, zijn er talrijke kooroptredens, orgelconcerten op het fameuze Van Peteghem-orgel en andere evenementen. Daarom wordt ook onderzocht hoe al deze functies zoveel mogelijk ingepast kunnen worden bij de nieuwe bestemming. Wethouder Lianne van Kalken (GroenLinks) reageert: “Als zo’n markant gebouw in het hart van onze stad leeg dreigt te staan, is het belangrijk dat het een stabiele nieuwe invulling krijgt. Daarbij willen we vooral ook dat het toegankelijk blijft voor de Vlaardingers. Met Stadsherstel Maassteden als beoogd eigenaar en een functie als bibliotheek moet dat zeker gaan lukken!” Vanuit haar publieke rol, en als gedeeltelijk eigenaar van delen van het gebouw, heeft de gemeente Vlaardingen daarom haar verantwoordelijkheid genomen door het laten uitvoeren van een onderzoek door KAAder Kerkadvies.
De zoektocht naar een nieuw leven voor de Grote Kerk, staat niet op zichzelf. Kerkgebouwen zijn vaak
karakteristieke panden die van grote waarde zijn voor een stad. Tegelijkertijd komt het regelmatig voor dat een geloofsgemeenschap een pand af stoot. Om waar mogelijk te voorkomen dat religieus erfgoed onnodig verloren gaat, heeft KAAder Kerkadvies vorig jaar in opdracht van de gemeente een kerkenvisie gemaakt. In de Kerkenvisie is in beeld gebracht welke aspecten van de betreffende gebouwen waardevol zijn om in de stad te behouden. In het kader van de kerkenvisie, heeft KAAder voor de Grote Kerk met de betrokkenen diverse mogelijkheden verkend.
De Grote Kerk is een Rijksmonument en staat in het hart van Vlaardingen. De geschiedenis van het gebouw
gaat terug tot de achtste eeuw, toen op deze plek een houten kerkje werd gebouwd dat gewijd werd aan
Willibrord. Hiermee heeft Vlaardingen een van de oudste kerken van het westen van Nederland. De eerste stenen kerk werd omstreeks 1156 gebouwd. De kerk is vervolgens in de loop van de eeuwen vele malen uitgebreid en deels herbouwd. Tussen 1966 en 1970 werd de kerk grondig gerestaureerd en de toren werd in 1992 voor het laatst gerestaureerd.
