SCHIEDAM- Schiedammer Willem van Z. (55) is veroordeeld tot een gevangenisstraf van 15 maanden, met aftrek van voorarrest, en de maatregel van terbeschikkingstelling (TBS) met dwangverpleging. Van Z. is schuldig aan vijf strafbare feiten die een ernstige bedreiging voor de openbare veiligheid vormen, en waarvoor hij eerder al met dezelfde maatregelen werd geconfronteerd. De rechtbank houdt bij de strafoplegging rekening met zijn psychische problematiek en het risico op recidive.
Van Z. pleegt zijn misdrijven op 10 april 2024 in de Huysmansstraat te Schiedam-West. Het eerste feit betreft opzettelijke brandstichting, waarbij Van Z. petroleum en een brandend voorwerp vanuit zijn woning op straat gooit. Hierdoor ontstaat brand, wat leidt tot schade aan meerdere geparkeerde auto’s van omwonenden. Er zijn op dat moment ook bewoners van aangrenzende woningen die in gevaar komen, aangezien zij de straat op komen om te zien wat er aan de hand is. De situatie escaleert snel, waardoor de hele straat moet worden afgezet en de hulpdiensten massaal moeten uitrukken om de brand te blussen. Het feit dat de schade uiteindelijk beperkt blijft, is enkel te danken aan het snelle en professionele optreden van de hulpdiensten, die tijdig ter plaatse komen.
Om de situatie onder controle te krijgen, treedt de politie de woning van Van Z. binnen. Daar bedreigt Van Z. een agent. Aangezien Van Z. tijdens zijn transport naar het ziekenhuis zijn gewelddadige gedrag voortzet, worden er nog drie aanvullende strafbare feiten gepleegd. Een verpleegkundige die hem probeert te helpen, wordt door Van Z. in het gezicht getrapt. Dit geweld veroorzaakt niet alleen fysieke schade, maar ook angst en een gevoel van onveiligheid bij het slachtoffer. De rechtbank wijst op de bijzonder ernstige gevolgen van deze mishandeling, aangezien het slachtoffer als zorgverlener in zijn rol wordt belemmerd, hetgeen zijn professionele werk bemoeilijkt.
Later op de spoedeisende hulp bedreigt Van Z. verschillende hulpverleners, waaronder artsen en politieagenten. Hij uit dreigementen als ‘ik maak je dood’ en ‘ik schiet je kop eraf’, wat wijst op het extreme geweldsgevaar waarmee de slachtoffers geconfronteerd worden. Ook beledigt hij een politieagent door te zeggen: ‘NSB-ers, ze hadden jullie moeten vergassen in de oorlog.’ Dit herhaaldelijke, agressieve gedrag, zowel verbaal als fysiek, veroorzaakt bij de slachtoffers gevoelens van angst en onveiligheid, zelfs in hun professionele omgeving.
De rechtbank neemt verschillende rapportages over Van Z. in overweging, waaruit blijkt dat de hij kampt met ernstige psychische aandoeningen. Psychiatrisch onderzoek toont aan dat Van Z. lijdt aan een combinatie van persoonlijkheidsstoornissen, waaronder narcisme, borderline en antisociale persoonlijkheidsstoornis. Daarnaast is er bij Van Z. sprake van een stoornis in het gebruik van cannabis en benzodiazepines. Tijdens het plegen van de misdrijven verkeert Van Z. in een psychotische toestand, veroorzaakt door overmatig gebruik van Oxazepam en andere middelen. Dit leidt tot impulsief en gewelddadig gedrag.
De psychiater die het rapport opstelt, adviseert dat de feiten in verminderde mate aan Van Z. kunnen worden toegerekend. Hij wordt in zodanige mate beheerst door zijn persoonlijkheidsstoornissen en psychotische patronen dat zijn gedragingen deels verklaard kunnen worden door deze aandoeningen. De kans op herhaling wordt als hoog ingeschat, vooral bij een toekomstige stressvolle situatie. Gezien de complexiteit van zijn problematiek en het gebrek aan substantiële gedragsverandering na eerdere tbs-maatregelen, adviseert hij tbs met dwangverpleging.
De psycholoog die eveneens onderzoek naar de Schiedammer verricht, bevestigt dit beeld. Van Z. vertoont oncontroleerbare impulsen door zijn borderline- en antisociale stoornis, gecombineerd met een verhoogde achterdocht en psychotische symptomen. Onder invloed van stress en medicijngebruik, en zonder adequate remmingen, escaleert hij naar gewelddadige acties. Ook hier wordt geconcludeerd dat er een hoog risico op recidive is, wat volgens de psycholoog uitsluitend kan worden beheerst door intensieve klinische behandeling in een beveiligde tbs-kliniek.
Reclassering Nederland voegt hieraan toe dat Van Z. een instabiel gedragspatroon vertoont, dat leidt tot onvoorspelbare reacties op zelfs kleine provocaties. Het rapport waarschuwt voor de grote kans dat de man wederom in gewelddadig gedrag zou vervallen, mede door zijn geringe motivatie voor behandeling en de beperkte effectiviteit van voorwaardelijke maatregelen. Het advies is om de maatregel van tbs met dwangverpleging op te leggen, zodat er een adequate behandeling kan plaatsvinden.
Gezien de ernst van de feiten, de psychische problematiek van Van Z. en het gevaar voor de maatschappij, wordt TBS met dwangverpleging als passend beschouwd. De rechtbank stelt dat het herhalingsgevaar te groot is en dat Van Z. een intensieve behandeling nodig heeft, waarbij de kans op resocialisatie alleen kan worden gegarandeerd als hij langdurige begeleiding en controle ontvangt. De opgelegde straf van 15 maanden gevangenisstraf wordt als passend gezien, met name omdat de Schiedammer al eerder de kans kreeg om binnen een tbs-regime te behandelen, maar niet in staat bleek om zijn gedragingen te veranderen.
Door de maatregel van TBS met dwangverpleging hoopt de rechtbank dat Van Z. zijn psychische stoornissen onder controle krijgt en dat er een proces van gedragsverandering kan plaatsvinden. De rechtbank volgt hierbij het advies van zowel de psychiater, psycholoog als de reclassering, die allemaal wijzen op de noodzaak van intensieve klinische behandeling.
Ja hoor, in den Dolder zit een gesticht waar ze de malloten vaak loslaten zodat ze weer iemand kunnen vermoorden. Als deze leipekees na enkele maanden weer op straat staat hoop ik dat de rechter die hem zo kort wilde opbergen zijn eerste slachtoffer is en zijn advocaat de tweede in plaats van een onschuldige voorbijganger.