SCHIEDAM- Het Gemeentearchief Schiedam brengt in herinnering de eerste werkstaking door vrouwen in de Schiedamse kaarsenfabriek. Met een publicatie en een kleine expositie vertelt het Gemeentearchief in oktober, de Maand van de Geschiedenis, de historie van de fabriek en haar werknemers.
Schiedam had in 1896 een nationale primeur: de ‘waspitten’ van de stearine kaarsenfabriek “Apollo” staakten om dezelfde loonsverhoging te krijgen als de mannelijke arbeiders.
In Schiedam, bekend van scheepsbouw en jenever, was de Apollo stearine kaarsenfabriek aan de Voorhavenkade een van de grootste werkgevers, en een van de weinige bronnen van betaalde arbeid voor vrouwen. Honderden mannen en vrouwen maakten vanaf 1869 verschillende soorten kaarsen voor binnen- en buitenland.
‘Staken, staken!’ In maart en april 1896 staakten bootwerkers in de Rotterdamse haven. Schiedam raakte hier ook bij betrokken. In juli staakten de laagst betaalde (mannelijke) arbeiders van de Apollo voor hoger loon en betere werkomstandigheden. Na veel gedoe kregen ze een kleine loonsverhoging. Met de vrouwen was echter geen rekening gehouden. Toen de mannen weer aan het werk gingen, legden zij het werk neer. Brokkensleepsters, gietsters, vangsters, ripsters, knipsters, wrijfsters, luimeisjes, afbreeksters en inpaksters, 160 van de 300 vrouwen liepen op vrijdagochtend 10 juli 1896 samen de fabriek uit!
Het Gemeentearchief Schiedam brengt de geschiedenis van deze ooit zo belangrijke fabriek onder de aandacht met een publicatie en een tentoonstelling in het gemeentearchief. Behalve het hoe en wat van de staking zijn er interessante ontdekkingen gedaan, bijvoorbeeld over buitenlandse verpakkingen, directeur Arij Prins, de fabrieksgebouwen of hoe het kan dat de Apollo verdween uit de stad.
De publicatie ‘Brokkensleepsters en wrijfsters: de meisjes van de Schiedamse kaarsenfabriek’ is in oktober in het gemeentearchief en op verschillende punten in de stad kosteloos verkrijgbaar. De tentoonstelling is tijdens kantooruren van dinsdag tot en met donderdag te zien in het gemeentearchief.
De Maand van de Geschiedenis is het grootste geschiedenisevenement van Nederland. Honderden musea, bibliotheken, boekhandels en andere culturele organisaties brengen aan de hand van een thema geschiedenis voor het voetlicht door verschillende activiteiten. Met het jaarthema ‘Aan het werk’ klokken we op 1 oktober 2021 in om de handen uit de mouwen te steken.
